Burgundowie- antycznie mieszkańcy naszego regionu

Wcześniejsze badania na podstawie powstałych znacznie później sag dotyczących pochodzenia ( Origo gentis ) widzi kwestię pochodzenia Burgundów w Skandynawii. Z dzisiejszej perspektywy,wydaje się zasadnym aby odrzucić starożytnych historyków. Pochodzenia Burgundów nie dokumentuje żadna ich własna, lokalna saga. Pliniusz Starszy wspominał jako pierwszy o Burgundiones i opisał go jako część ludu Wandalów. Tacyt nie wymienia tej nazwy. Najważniejszym historycznym doniesieniem o oryginalnych korzeniach Burgundów dostarcza dzieło przygotowane przez geografa Ptolemeusza (2.11) w połowie II wielu. Wg Ptolemeusza, Burgundowie mieszkali na wschód od Semnonów i na północy Lugiów między Wisłą i rzekami tworzącymi zachodnią granicę, oreślonymi jako Suebus ( Odra - Szprewa- Hawela w dolnym biegu), czyli w dzisiejszym zachodniej Polsce i części Brandenburgii.

Tradycja pochodzenia
Burgundowie mieli tradycję skandynawskiego pochodzenia, która znajduje oparcie w toponimii i w szeregu dowodów archeologicznych (Stjerna) i wielu uważa, że ich tradycje są poprawne (np. Musset, str. 62). Źródła rzymskie klasyfikowały Burgundów jako po prostu inny wschodniogermański, i nie wspominały, skąd pochodzą Burgundowie. Być może dlatego że Skandynawia była poza horyzontem najwcześniejszych źródeł rzymskich, w tym Tacyta (który tylko wspomina jeden skandynawskie plemię, Suiones). Pierwsze rzymskie odniesienia umieszczają ich na wschód (tj., nie na rzymskiej stronie) od Renu ( między innymi , Ammianus Marcellinus , XVIII, 2, 15). W Víkingssonar Þorsteins saga ( Saga niejakiego Thorsteina, syna Wikingów), Veseti osiadł na wyspie lub wzgórzu, nazywanej chołmem Borgunda, czyli Bornholmem. Alfred Wielki w swoim tłumaczeniu Orozjusza używa nazwy ziemi Burgenda.


Wyspa Burgundów
Burgundów uważa się, za pochodzących z kontynentalnej części Skandynawii. Na jakiś czas zawitali do bałtyckiej wyspy Bornholm ("wyspa Burgundów" w staronordyckim). Jednak przez około 250 roku mieszkańcy Bornholmu w znacznym stopniu zniknęli z wyspy. Większość cmentarzy przestały być używana, a te, które zostały jeszcze wykorzystane, miały kilka pochówków (Stjerna, w: Nerman 1925:176).
Pod koniec IV wieku Burgundowie pojawili się w dorzeczu Wisły, w centrum współczesnej Polski. W 369 r. cesarz Walentynian I poprosił o pomoc Burgundów w jego wojnie przeciwko innym germańskim plemieniu, Alamanni (Ammianus, XXVIII, 5, 8-15). Według historyka z połowy VI  wieku, Jordanesa , w tym czasie Burgundowie prawdopodobnie żyli w dorzeczu Wisły. Jakiś czas po wojnie z Alamanni, Burgundowie zostali przytłoczeni i prawie unicestwionieni po pobiciu w walce z gockiem  królem Fastidą, królem Gepidów, którego królestwo istniało przy ujściu Wisły.

Migracja
Około cztery dekady później, Burgundów wymienia się ponownie. Po wycofaniu przez Stilicho  żołnierzy z walki Alarykiem I, królem Wizygotów w AD 406-408, północne plemiona przekroczyły Ren i weszły do Imperium Rzymskiego w ramach migracji germańskich. Wśród nich były Alanie, Wandalowie, Suevi i ewentualnie niektóre części Burgundów. Część Burgundów wyemigrowała na Zachód i osiadła jako foederati w rzymskiej prowincji Germania Secunda wzdłuż Środkowego Renu. Kolejna część Burgundów przebywała w ich poprzedniej ojczyźnie w międzyrzeczy rzek Odra-Wisła i utworzyła kontyngent w dowodzonej przez Attylę Hunskiej armii około roku 451. [ 1 ] [ 2 ]
Burgundowie, widziani archeologicznie, są lokowani na Ziemi Lubuskiej , Brandenburgii i Pomorzu Przednim. Najwcześniejsze osady Burgundów są chyba zidentyfikowane w grupi kulturowej, która rozwinęła się w Ziemii Lubuskiej i na Łużycach.

Zajmowanie ziem związanych z kulturą luboszycką przez Burgundów jest potwierdzone przez Piotra Diakona, który w swojej historii Longobardów podaje, ze po wyruszeniu ze swoich siedzib Longobardowie przejść mieli przez Burgidab, kraj opuszczony przez Burgundów. Dzieje wędrówki Burgundów na zachód i osiedlenia się nad środkowym Renem pozostają jednak nieznane, chociaż jakiś odprysk historii tego ludu przedstawia średniowieczny epos Pieśń o Nibelungach („Niedola Nibelungów”), która wskazuje na Wormację, jako główną siedzibę Burgundów nad Renem. „Niedola Nibelungów” wspomina także o walkach Burgundów z Sasami i Danami, do których mogło dojść w czasie migracji tego ludu na zachód. Skoro jednak Burgundowie przybyli nad Ren znad Odry, to wyspy ze skarbem Nibelungów należałoby szukać na pojezierzu lubuskim lub meklemburskim a nie na dalekiej północy. Ale Pieśń o Nibelungach to tylko wizja poetycka, brak jest jakichkolwiek źródeł historycznych na potwierdzenie zawartych w niej informacji. 

wg http://www.historycy.org/index.php?showtopic=17220&st=15
Burgundowie to lud wschodniogermański, pochodzący prawdopodobnie z wyspy Bornholm, która zawdzięcza im swą nazwę (pierwotnie Burgundarholm) lub z Ziemii Lubuskiej i zachodniej Wielkopolski. Ich nazwa znaczy dosłownie „Synowie wiatru północnego”. W okresie wpływów rzymskich najprawdopodobniej zamieszkiwali terytorium dzisiejszej zachodniej Polski, a odzwierciedleniem ich osadnictwa jest archeologiczna kultura luboszycka w międzyrzeczu Nysy Łużyckiej i Bobru, w rejonie Gubina.

Emigracja z ziem obecnej Polski
W 406 roku zapewne należeli do grupy ludów germańskich, która w noc sylwestrową[1] po zamarzniętym Renie w rejonie Mogontiacum (Moguncji) wkroczyła do rzymskiej Galii. Tam pozostawali jako foederati w służbie Konstantyna III. W latach 411-413 popierali uzurpatora Jowina W 436 roku zostali pobici przez połączone siły Rzymian i Hunów dowodzone przez Aecjusza i musieli opuścić tereny wokół Wormacji. Osiedlili się na ziemiach nazwanych później Burgundią. Brali udział w bitwie na Polach Katalaunijskich w 451 roku po stronie Rzymian (choć niektóre grupy Burgundów prawdopodobnie walczyły po stronie Hunów)[2]. To oni są bohaterami Pieśni o Nibelungach z XIII wieku. W 472 roku część z nich za przyzwoleniem Rycymera złupiła Rzym. W historii Burgundów wyróżnia się dwa państwa: I (lata 413 – 436) – w Wormacji i Moguncji II (lata 443 – 534) – w Sabaudii (do 475 roku poszerzone o Delfinat, Szwajcarię Romańską, Durance do Langres, Lyonnais) Zostali podbici przez Franków w 534 roku i ulegli romanizacji.

Królowie Burgundów
? – 407 – Gebicca
407 – 411 – Gundomar I
407 – 411 – Giselher
407 – 436 – Gunther
436 – 473 – Gunderyk
473 – 480 – Chilperyk I
473 – 516 – Gundobad (w Lyonie)
473 – 493 – Chilperyk II (w Valence)
473 – 486 – Gundomar (w Vienne)
473 – 500 – Godegisel (w Genewie)
516 – 523 – Święty Zygmunt
523 – 532 – Godomar

opr. A. Fularz na podst. Wikipedii
Przypisy

1. ^ ^a b Sidonnius Appolinarius, Carmina, 7, 322
2. ^ ^a b Luebe, Die Burgunder, in Krüger II, p. 373 n. 21, in Herbert Schutz, Tools, weapons and ornaments: Germanic material culture in Pre-Carolingian Central Europe, 400-750, BRILL, 2001, p.36

• Musset, Lucien. The Germanic Invasions: The Making of Europe AD 400-600. University Park, Pennsylvania: The Pennsylvania State University Press, 1975. ISBN 978-0271011981.
• Nerman, Birger. Det svenska rikets uppkomst. Generalstabens litagrafiska anstalt: Stockholm. 1925.

↑ Encyklopedia historyczna świata. T. I. Kraków: Agencja Publicystyczno-Wydawnicza Opres, 1999, s. 425. ISBN 83-85909-51-6.
↑ Wędrówka i etnogeneza w starożytności i średniowieczu. Kraków: Towarzystwo Wydawnicze Historia Iagellonica, 2010, s. 188. ISBN 978-83-88737-69-5.
Bibliografia
Gustav Faber, Merowingowie i Karolingowie, PIW, Warszawa 1994.
Andrzej Kokowski, Starożytna Polska, Wydawnictwo TRIO, Warszawa 2006.
Magdalena Mączyńska, Wędrówki ludów. Historia niespokojnej epoki IV i V w., Warszawa-Kraków 1996., ISBN 83-01-12120-3
John Man, Attyla. Barbarzyńca który rzucił wyzwanie Rzymowi, Wyd. AMBER, Warszawa 2005., ISBN 83-241-2347-4
Jerzy Rajman, Encyklopedia średniowiecza, Wyd. Zielona Sowa, Kraków 2006.
Benedykt Zientara, Świt narodów europejskich, Warszawa 1985, 1995.
Wędrówka i etnogeneza w starożytności i średniowieczu. Kraków: Towarzystwo Wydawnicze Historia Iagellonica, 2010, s. 187-189. ISBN 978-83-88737-69-5.